شبکه سازی قانون آیین دادرسی کیفری چاپ پنجم- دکتر شاهچراغ

  شبکه‌ سازی قانون آیین دادرسی کیفری چاپ پنجم-شاهچراغ

 

            شبکه‌ سازی قانون آیین دادرسی کیفری چاپ پنجم-شاهچراغ

قانون آیین دادرسی کیفری جدید ابتدا با تصویب مواد ۱ تا ۵۷۰ در سال ۱۳۹۲ شکل قانون به خود گرفت. متعاقباً در سال ۱۳۹۳ با تصویب مواد ۵۷۱ تا ۶۹۸ و الحاق آن به ۵۷۰ ماده قبلی تکمیل شد و در نهایت به موجب قانون اصلاح قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۴، برخی از مواد آن دست خوش اصلاحات قبل از اجرا قرار گرفت. در سال ۱۳۹۵ نیزد و مقرره آن به موجب بند ب م ۳۸ قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور مصوب ۱۳۹۵/۱۱/۱۰ تغییر کرد. سپس با تصویب قانون کاهش مجازات حبس تعزیری که در تاریخ ۱۳۹۹/۴/۱۱ لازم الاجرا شده است. تغییراتی در برخی مواد این قانون نیز بوجود آمده است که مهمترین آن حذف حقوق و تکالیف مبتنی بربند ب ماده ۳۰۲ این قانون متاثر از حذف مجازات حبس ابد غیر حدی از سیاهه مجازاتهای تعزیری است. همچنین در همین سال و بموجب تصویب نامه شماره ۱۵۳۹۷۳ ت ۵۷۷۵۲هـ مورخ ۱۳۹۹/۱۲/۲۵ هیات وزیران مجازاتهای مقرر در مواد ۶۶۰ ۶۶۱ و ۶۶۹ این قانون اصلاح شد و سپس در سال جاری به موجب تصویب نامه شماره ۵۶۲۶۱ / ت ۶۲۲۹۸ هـ مورخ ۱۴۰۳/۰۴/۰۴ هیات وزیران مبالغ جزای نقدی مقرر در مواد و نیز مجازات ارجاعی مقرر در ماده ۹۱ ۱۴۶ این قانون به ماده ۶۴۸ ق. م. ۷۵.۱ تعدیل و به روز رسانی شد هچنین برخی دیگر از آرای وحدت رویه و آیین نامه ها و دستورالعملهای اجرایی این قانون پس از چاپ چهارم کتاب به تصویب رسیده و با اصلاح شده است که در متن ویراست جدید و چاپ پنجم به همه آنها اشاره شده است. علاوه بر این با توجه به مواد ۴۶ و ۵۱ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز مصوب ۱۳۹۲ با اصلاحات و الحاقات بعدی تا تاریخ ۱۴۰۰/۱۱/۱۰ که اختیارات مقام و مرجع رسیدگی در سازمان تعزیرات حکومتی را در مقام رسیدگی به تخلفات موضوع آن قانون در حکم اختیارات مقام و مرجع قضایی و در موارد سکوت تابع عمومات آیین دادرسی کیفری دانسته، فلذا توسعه شبکه داده های موجود و

در قانون آیین دادرسی کیفری به داده های آن قانون خاص نیز مدنظر قرار گرفته است

حال این قانون شکلی و مهم که با اولین سال تصویبش یعنی ۱۳۹۲ شناسایی می شود. مبنای تدریس واحد درسی آیین دادرسی کیفری ۱ و ۲ در دانشگاه ها قرار گرفته است اما علی رغم اصلاحات مذکور به جهت ضیق وقت عملاً بسیاری از موادی از این قانون، مبهم و بسیاری از احکام آن ناگفته باقی مانده است و به همین جهت در این کتاب با روش جدید، تلاش شده است به طور مستند و موجز و با تاکید بر نظر مقتن و کشف ارتباط مواد قانون با هم از آنها رفع ابهام گردد. از طرفی به علت تفاوتهای موردی و دشوار در تشخیص انواع نهادها و احکام قانون آیین دادرسی کیفری بر آن شدیم تا با «شبکه سازی و دسته بندی مواد و در کنار هم قرار دادن مشابهتها و تفاوتهای آنها به حقوق دانان و دانش جویان حقوق و کارآموزان قضاوت وکالت و نیز همکاران محترم در مراجع قضایی و سازمان تعزیرات حکومتی برای فراگیری استنباط و استناد صحیح و منطقی آیین دادرسی کیفری یاری رسانیم و در یک کلمه به روش مجتهد پروری» و به مقلد پروری سعی در یاری رساندن به کاربران این قانون داریم تا قوه اجتهاد شخصی آنان در تفسیر عملی و کاربرد این قانون شکل و قوام خود را پیدا کند و همگی در مقام استباط احکام قانونی به ضرور و ممارست تبدیل به یک مجتهد متخصص شوند و نه اینکه در وادی پرسش و پاسخ بمانند. بدین منظور سعی شده است با بیان مواد و مقررات قانونی آرای وحدت رویه و نکات کاربردی مرتبط با عبارات هر ماده ذهن حقوقدان محترم نسبت به مراحل مختلف آیین دادرسی کیفری طبقه بندی گردد تا با شیوه ای نوین احکام این قانون را فراگیرند و در مقام تفسیر، استنباط و اجرای آن اجتهادی مؤثر داشته باشند و بتوانند احکام پراکنده ولی

مرتبط قانون آیین دادرسی کیفری را درست و بجا به کار گیرند.

این محشای متفاوت قانونی مقدمه ای برای ورود به عمق مباحث آیین دادرسی کیفری نیز می باشد که می تواند حقوق دانان را به کشف انواع ارتباط بین مواد قانون آیین دادرسی کیفری با یکدیگر و مواد دیگر قوانین نزدیک نماید. از مزایای مطالعه و مراجعه به متن این قانون که در تدوین آن به روش شبکه ای یا تفسیر قانون با قانون طرحی نو در انداخته ایم، ایجاد و حفظ ملکه ذهنی جهت تسلط بر قانون در حقوق دانان میباشد تا در روابط مواد مختلف این قانون به ویژه در موارد سکوت ابهام و اجمال آن دچار سردرگمی نشوند و به محض دیدن مواد مرتبط با این قانون، قادر به تجزیه و تحلیل آنها در شبکه از قبل ایجاد شده خود باشند و در عین حالی که استنباطات جدیدی بدست می آورند انجام مطالب قبلی خود را از دست ندهند. کتاب پیش رو عصاره و چکیده سالها تدریس در دانشگاه ها مراکز کارآموزی قضاوت و وکالت دوره های ضمن خدمت همکاران محترم قضائی و تجربه عملی در کشف شبکه های موجود بین مواد قانون آیین

دادرسی کیفری با مواد دیگر این قانون و دیگر قوانین و مقررات و آرای وحدت رویه مرتبط با آن است که مطالعه آن برای همه اندیشمندان هنروران و فن آوران حقوق به ویژه در عرصه عمل ناگریز است. هدف مهم از نگارش این کتاب ارائه خدمت به اندیشه سازانی است که برای فهم

صحیح مواد قانونی نیاز به یاری و دریافت اطلاعات دقیق و مشروح دارند.

در پایان از همه عزیزانی که در تهیه و تدوین این کتاب با تشویقها و انتقادات سازنده خویش مرا یاری رساندند به ویژه از مجموعه وزین داداستان بویژه استاد مجید قاضی زاده و مدیر محترم داخلی موسسه مزبور و دیگر همکاران دستگاه قضایی و سازمان تعزیرات حکومتی همچنین همه دانش جویان و کارآموزانی که به هر نحو در رفع ایردات ویراست قبلی و چاپ پنجم این کتاب یاری رسانده اند، به ویژه آقای عبدالله رسولی و خانم حوریه زرین درفش طوسی کمال تشکر و قدردانی را دارم همچنین از همه مطالعه کنندگان این نوشتار درخواست میشود هرگونه پیشنهاد و انتقاد سازنده ای که دارند به طریق مقتضی به اطلاع نگارنده برسانند. و پیشاپیش از ایشان نیز صمیمانه تقدیر و تشکر میشود. در خاتمه ثمره این قلیل زحمات در جهت احقاق حق و عدالت را با کمال ادب و خضوع به پیشگاه حضرت امیرالمؤمنین عليه افضل صلوات المصلین و در یگانه هستی حضرت صدیقه طاهره (سلام الله عليها) تقدیم میداریم و امید آن داریم تا مقبول نظر ایشان افتد که با کریمان کارها دشوار نیست.

سید حمید شاهچراغ فروردین ۱۴۰۲